Tijd voor een decretale aanpak tegen misbruik bij lokale besturen

Vlaams volksvertegenwoordiger Tom Seurs (N-VA) wil decretale maatregelen om in de toekomst kordater en efficiënter op te treden bij inbreuken door lokale bestuurders. “Enkel zo kunnen we de geloofwaardigheid en het vertrouwen in onze gemeente- en stadsbesturen maximaal behouden en verzekeren,” aldus Seurs. In een reactie gaf minister Crevits aan dat ze samen met de gouverneurs en Audit Vlaanderen een afsprakenkader heeft opgemaakt, met de nadruk op remediërings- en coachingstrajecten, een grotere rol voor de gouverneurs, en een opvolgingsaudit. 

Leestip: het Belang Van Limburg berichtte hierover op 22 maart 2025:
https://www.hbvl.be/regio/limburg/as/gouverneur-krijgt-coachende-rol-bij-gemeenten-waar-het-rommelt/50157423.html

Vorige week werd bekend dat minister voor Binnenlands Bestuur Hilde Crevits (CD&V) het verscherpt toezicht op de stad Sint-Truiden zou opheffen. Deze beslissing kwam er nadat het stadsbestuur een reeks van maatregelen nam naar aanleiding van de rapporten van Audit Vlaanderen. 

Op basis van een forensische audit van Audit Vlaanderen kan de minister van Binnenlands Bestuur op dit moment een 'Verscherpt Toezicht' instellen op een lokaal bestuur waar onregelmatigheden zijn vastgesteld. In de praktijk houdt dit een opvolgingstraject in onder toezicht van de gouverneur. Op dit moment is het verscherpt toezicht weliswaar niet decretaal vastgelegd.

Tijdens een discussie in het Vlaams Parlement gaf Seurs aan dat er maatregelen nodig zijn om de rotte appels uit het systeem te halen en het vertrouwen in lokale besturen te versterken: “Cijfers van Statistiek Vlaanderen tonen aan dat 30% van de burgers vertrouwen hebben in hun lokaal bestuur. Hiermee scoren gemeenten en steden beter dan de hogere overheden. We moeten daarom dringend werk maken van efficiëntere procedures, niet te omslachtig, maar wel kordaat en doelgericht om op te treden bij inbreuken en belangenvermenging. We hebben hiervoor nood aan een sterk decreet om ervoor te zorgen dat niet alles op losse schroeven staat”.

Tijdens de commissievergadering verwees minister Crevits naar de opdracht van het lokaal bestuur om zelf blijvend werk te maken van een integriteitsaanpak. Vorige week zat de minister samen met de gouverneurs en Audit Vlaanderen om een gezamenlijke aanpak af te spreken via een afsprakenkader. 

Daarbij wil men afstappen van de term 'verscherpt toezicht', wat op dit moment geen decretaal ingeschreven procedure is, en wil men meer de nadruk leggen op een echt remediërings-  en begeleidingstraject waarbij de gouverneurs de lokale besturen nog meer ­actief ondersteunen. Dat uit zich in 4 concrete ambities:

1) Audit Vlaanderen zal voortaan na elke forensische audit op een later tijdstip een nieuwe opvolgingsaudit uitvoeren.
2) De gouverneurs zullen toegang krijgen tot alle forensische audits, en niet enkel tot diegenen die aangemeld zijn bij de dienst voor Corruptiebestrijding.
3) Naar aanleiding van elke audit zal de minister via de gouverneur een coachingstraject opstarten om het lokaal bestuur te ondersteunen. 
4) De gouverneur rapporteert periodiek aan de minister over de ondersteuningsactiviteiten en de resultaten. De minister zal niet meer gevraagd worden om het coachingstraject formeel stop te zetten. Dit zal vervangen worden door de opvolgingsaudit om het geheel af te ronden.

Seurs reageert positief op het afsprakenkader dat de minister heeft opgemaakt samen met Audit Vlaanderen en de gouverneurs. Hij blijft weliswaar pleiten voor een decretale aanpak zodat de afgesproken maatregelen niet op losse schroeven staan.